Dekon: machines moeten bij manloze productie vóór alles betrouwbaar zijn

Bedrijsleider Alex Wals gebruikt de term zelf. Binnen de gangbare indeling van metaalverwerkende bedrijven zou je het Zeeuwse bedrijf Dekon een jobber mogen noemen. Maar dan wel een geavanceerde jobber, gespecialiseerd in grootseriedraaiwerk, met een gedurfd investeringsbeleid dat tijdens de crisisperiode onverminderd werd voortgezet – anticyclisch zoals dat heet. Met Dymato als gewaardeerde partner: inmiddels staan in de nieuwe vestiging niet minder dan elf Hyundai-Kia’s opgesteld. Keurig in het gelid, de meeste voorzien van automatische stafaanvoer voor onbemande productie.

Dekon (www.dekon.nl) is voortgekomen uit de in 1946 opgerichte Metaaldraaierij De Koning bv uit Heerjansdam, waarmee het bedrijf een holding vormt. De Koning is een verspanend toeleverancier, gespecialiseerd in draai- en freesproducten voor uiteenlopende afnemers in o.a. de transportsector, de meet- en regeltechniek, de scheepvaart en de petrochemische industrie. De metaal- en kunststofproducten worden op CNC draaimachines en bewerkingscentra geproduceerd in series van één tot honderdduizend. De gestage uitbreiding van met name het grootseriedraaiwerk leidde tot het besluit om dit onder te brengen in een tweede onderneming, die in 2007 onder de naam Dekon in Zierikzee van start ging.

Alex Wals: “Uitbreiding in Heerjansdam was geen optie. Het idee was om de productie te scheiden: kleine series zouden we daar blijven doen, de grote in de nieuwe vestiging. Met een kleine groepje medewerkers en zoveel mogelijk onbemand. Daarvoor hadden we machines nodig die in principe 24 uur per etmaal inzetbaar zijn. Dan sta je voor een keuze. Moeten het multifunctionele machines zijn, met veel assen en twee revolvers, in principe geschikt voor alle voorkomende werkzaamheden? Daar hangt dan wel een prijskaartje aan. Of relatief eenvoudige, tweeassige machines die pakweg driemaal zo goedkoop zijn? Naar dit type machines ging onze voorkeur uit, ook omdat we dan in staat zouden zijn meerdere producten gelijktijdig te fabriceren. Bovendien: als er één machine uitvalt, kun je doorproduceren op de andere, je bent minder kwetsbaar. Uit het ruime aanbod op de markt zochten we de machines met de beste prijs-kwaliteitverhouding. We hadden een shortlist van vijf merken en kwamen uit op Hyundai-Kia.”

Eerste winst

Bij series tot een half miljoen stuks die onbemand worden geproduceerd zijn twee aspecten van wezenlijk belang. Het eerste is de betrouwbaarheid van de machine die een ongestoorde productie waarborgt. Het tweede is de cyclustijd per product: draait de gereedschaprevolver sneller in positie, zijn de sledebewegingen dynamischer en de ijlgangen hoger, dan kunnen per tijdseenheid meer producten gemaakt worden. Beide aspecten – betrouwbaarheid en cyclustijd – bepalen samen of er op jaarbasis bijvoorbeeld 8000 producten meer of minder op een machine worden geproduceerd. Bij krappe marges is dit de ‘eerste winst’.

Wals: “Een storingsvrije productie hangt niet alleen van de machine zelf af, maar ook van randvoorwaarden: zijn de probleemloze stafaanvoer en spaanafvoer gegarandeerd, is het booroliereservoir groot genoeg om de temperatuur onder controle te houden, is de werkstukhandling goed geregeld? De machine zelf moet een hoge stabiliteit hebben zodat je de verspaningscondities optimaal, kunt instellen en het gereedschap een hoge standtijd haalt. Aan de hand van al deze criteria hebben we ten slotte een duidelijke keuze gemaakt voor de Hyundai-Kia draaimachines in verschillende typen en capaciteiten.”

Gantryrobot

In 2007 werd de eerste groep van zeven machines in de pas opgeleverde werkplaats geïnstalleerd: zes SKT 21 draaimachines waarvan één met aangedreven gereedschap, alle gecombineerd met automatische stafaanvoer, en één SKT 200 zonder stafaanvoer. Het jaar daarop werd bij zusterbedrijf De Koning een deel van de bestaande productiecapaciteit vernieuwd met de aanschaf van drie SKT 21 en twee SKT 15 draaimachines met klauwplaatdiameters van 210 resp. 150 mm. Ook deze machines zijn voorzien van stafaanvoerapparatuur. Twee jaar later maakten Wals c.s. tijdens de EMO 2009 te Milaan op de stand van Hyundai Kia kennis met de SKT-F 160 draaimachine. Hierbij worden de werkstukken vanaf houders in een carrousel met een gantryrobot opgenomen en geplaatst in één van de twee klauwplaten van de dubbel uitgevoerde horizontale spil. Deze configuratie maakt onafgebroken, manloze productie mogelijk van draaidelen, zelfs van twee verschillende typen, met een verdubbelde productiviteit. En sloot daarmee goed aan op de Dekon-filosofie: het jaar daarop – de economische crisis was zo’n beetje op het dieptepunt – werd het productiearsenaal met een FP 160 – op de EMO aangeschaft – uitgebreid. Tevens werd geïnvesteerd in een SKT 300 MS draaimachine met aangedreven gereedschap en subspil, een doorlaatdiameter van 190 mm, een klauwplaatdiameter van 300 mm, gecombineerd met een stangaanvoermagazijn van 1,5 m. De Koning nam in 2010 een vierassig verticaal bewerkingscentrum VX500 in gebruik.

“Ja, we hebben de crisis wel gevoeld,” zegt Wals laconiek. “Zij het relatief laat, omdat we veel bouwgerelateerde onderdelen maakten. In 2010 zakte de productie in, nu gaat het weer bergopwaarts. Al die tijd hebben we rustig doorgeïnvesteerd, ons niet van de wijs laten brengen. Dat betaalt zich nu uit.”

Goede service

En de investeringen zijn nog niet ten einde, al was het maar omdat de sterk vergrote productiecapaciteit van beide bedrijven in de holding als het ware de ruimte geschapen heeft om nieuwe klanten aan te trekken, wat de afhankelijkheid van het bestaande klantenbestand vermindert. Zo werd het Dekon-machinepark in 2011 uitgebreid met een SKT 15 LMS draaimachine – de zestiende Hyundai Kia in de holding – geschikt voor langere draaidelen en ook weer voorzien van automatische stafaanvoer.

Wals: “Wanneer je zo positief voor één bepaald merk kiest, dan kijk je niet alleen naar de techniek, maar ook naar de organisatie erachter. Je wilt een goede service, bij de implementatie en op termijn. Dymato, als vertegenwoordiger van de Koreaanse fabrikant, heeft ons vanaf het begin goed begeleid en geadviseerd, bijvoorbeeld bij de keuze van het stafaanvoermagazijn. De machines zelf beantwoorden aan onze verwachtingen, met name op het punt van de betrouwbaarheid. Storingen doen zich nauwelijks voor, maar als dat gebeurt door bijvoorbeeld de aan het proces inherente slijtage is het een veilig idee dat reserveonderdelen vanuit de Duitse Hyundai Kia vestiging worden geleverd zodat je ze de volgende dag in huis hebt.”