Waarde toevoegen met horizontaal
Toeleverancier Machinefabriek v.d. Elsen heeft geïnvesteerd in een derde horizontaal bewerkingscentrum. Met deze machine gaat V.d. Elsen verder met het toevoegen van waarde ten behoeve van uitbesteders.
Zelfs als je in het achterhoofd houdt dat Nederland in vergelijking met bijvoorbeeld Duitsland geen automotive-land is, tref je in ons land het horizontale bewerkingscentrum toch opvallend weinig aan. Op een of andere manier hebben Nederlandse metaalbewerkers weinig trek om te investeren in HMC’s (horizontal machining centers). Des te opvallender is het dat de toeleverancier Machinefabriek v.d. Elsen in Bergeijk op een machinepark van zeventien machines, waaronder ook een aantal draaicentra, maar liefst drie horizontale bewerkingscentra in gebruik heeft. En let wel: V.d.Elsen is geen OEM’er, maar een 100% toeleverancier voor verspanende bewerkingen. De nieuwste horizontale machine is een Hyundai Wia KH 63G die in augustus vorig jaar binnen één week na de bestelling vanuit de voorraad van Hyundai in Hamburg (D) geleverd is – inclusief de ingebruikname – door Dymato uit Veenendaal. Het bedrijf heeft al langer twee horizontale Mori Seiki bewerkingscentra in gebruik.
De beide directeuren Ron Luijten en Jos Kox van de machinefabriek karakteriseren hun aanwinst als een ‘’degelijke machine’’. Het machineconcept met een T-bed en de Z-as in de bewegende machinekolom is uiteraard een bekend machineconcept, dus op zich niets schokkends, en het is ook geen machine met superhoge ijlgangen. Maar Luijten en Kox roemen de stabiliteit van de blokgeleidingen die zwaardere verspaningen mogelijk maken. Verder kan de machine werkstukmassa’s opnemen tot 1.000 kg én de machine heeft veel ruimte om opgespannen werkstukken in de machine te roteren over de vierde as. Luijten:
‘’In vergelijking met drie-assige machines krijg je met een horizontale machine in elk geval een extra as’’
Voor de KH 63G van V.d. Elsen betekent dit werkstukken opgespannen op de pallet van 630 mm een ruimte hebben met een draaidiameter van 1120 mm om te roteren over de vierde machine-as. Vanzelfsprekend is het machinebereik van de nieuwe Hyundai met een X = 905 mm, Z = 760 mm en Y = 825 mm hierop afgestemd. Dus ook ruime afmetingen in vergelijking met de palletgrootte. Bij het werkstuk op de foto bij artikel wordt o.a. gebruik gemaakt van de ruimte die de machine biedt: het werkstuk is groter dan de pallet en toch is de handling in de machine geen enkel probleem. Vanzelfsprekend bouw je met een dergelijk machineconcept wat minder ruimtebesparend.
Meereisende verspanningen
Machinefabriek v.d. Elsen richt zich op de verspanende bewerkingen draaien en frezen.
De nieuwe Hyundai wordt overdag zo veel mogelijk ingezet voor meereisende verspaningen zoals het bewerken van gietwerk en voor wat de mensen van V.d. Elsen omschrijven als ‘protowerk’. In de avonduren gaat de machine aan de slag met seriewerk.
Luijten en Kox zien het simpele verspaningswerk langzamerhand verdwijnen. ‘’Wat overblijft zijn zaken waar meer moeite voor gedaan moet worden’’. Beide heren hebben besloten om zich met hun bedrijf minder te richten op hapsnap-toeleverwerk, maar zich meer te oriënteren richting uitbestedende kleine en middelgrote OEM’ers en deze dan een totaalpakket aan te bieden. Ze zoeken dus duidelijk de eerste lijn op. Voor de research-afdeling van een grote OEM’er bijvoorbeeld wordt momenteel veel protowerk uitgevoerd. In vergelijking met het seriewerk vergt protowerk meer indirecte uren, maar het is een goede manier voor een toeleverancier om waarde toe te voegen. Het bieden van logistieke oplossingen is een andere manier van V.d. Elsen om zich te onderscheiden van andere, kleinere toeleveranciers. Het bedrijf heeft inmiddels ervaringen met het ‘tweebakjes-systeem’ (two bin) en met KanBan.
Het TwoBin-proces is een eenvoudig logistiek beheersysteem. Veel consumenten passen het onbewust toe: als het pak koffie in de kelderkast aangebroken wordt, komt meteen een pak koffie op het bestellijstje. Op deze manier is V.d. Elsen voorraadhoudend voor enkele uitbesteders. In Bergeijk is steeds een binnen een raamcontract een afgesproken minimale voorraad beschikbaar. Komt een leeg bakje retour dan wordt de inhoud voor een volgend bakje aangemaakt en samengesteld. Kijk je in de werkplaats van V.d Elsen in een bakje, dan zie je niet alleen verspaningswerk maar ook uitbestedingen als slijpen, harden en oppervlaktebehandelingen die ook in opdracht verzorgd zijn. In het bakje zit dus een order die kant-en-klaar is voor montage bij een OEM’er of een first-tier supplier.
Voor KanBan maakt V.d Elsen voorraadkisten (een kit) met daarin precies die onderdelen die nodig zijn in een vervolgproces zoals bijvoorbeeld het samenbouwen van een machine of machinedeel. In dit kit kunnen ook voor V.d. Elsen branchevreemde delen zitten als O-ringen, montagemateriaal en plaatwerk en dergelijke. Een OEM’er verschuift door het gebruik van deze kisten een voorraadpositie richting toeleverancier. Bijzonder is ook dat de gehele kist voor die uitbesteder één orderregel is. Dit scheelt veel administratieve handelingen.
Draaien én frezen
De onderkop bij de naamsaanduiding van Machinefabriek v.d. Elsen in Bergeijk luidt ‘Verspaningstechniek’. Dit omschrijft de bedrijfsactivteit: een 100% toeleverancier voor de verspanende bewerkingen draaien én frezen. Het bedrijf is opgestart in de jaren tachtig. In 2000 hebben Ron Luijten en Jos Kox het bedrijf overgenomen. Bij het bedrijf werken 20 fte’s die met zeventien CNC-machines (draai- en bewerkingscentra) verspanen in dagdienst met een aanvullende avondploeg.